Co to jest wodoszczelność okna?

Wodoszczelność okna to zdolność konstrukcji okiennej do powstrzymania wody deszczowej przed przedostaniem się do wnętrza budynku, nawet podczas opadów połączonych z silnym wiatrem. Innymi słowy, określa, przy jakim natężeniu deszczu i ciśnieniu wiatru okno zaczyna przepuszczać wodę. Parametr ten wyrażany jest w klasach wodoszczelności (np. 5A, 7A, 9A), które odpowiadają określonym warunkom testowym. Im wyższa klasa, tym okno jest bardziej szczelne – najwyższe klasy potrafią wytrzymać najsilniejszy deszcz połączony z dużym naporem wiatru bez przeciekania.

Jak bada się wodoszczelność okien?

Wodoszczelność okna ocenia się w warunkach laboratoryjnych poprzez symulowanie opadów deszczu przy jednoczesnym działaniu wiatru. Okno montowane jest na stanowisku testowym, a następnie poddawane natryskowi wody na całej powierzchni z zewnątrz. Równocześnie od strony zewnętrznej wywierane jest rosnące ciśnienie powietrza (symulujące wiatr napierający na deszcz), zgodnie z metodami określonymi w normach (np. PN-EN 1027 i klasyfikacji wg PN-EN 12208). Test trwa do momentu, w którym przez okno zacznie przedostawać się woda lub do osiągnięcia maksymalnego przewidzianego ciśnienia. Na podstawie tego określa się klasę wodoszczelności okna. Podczas badania notuje się także miejsce ewentualnego przecieku – czy woda pojawia się na uszczelkach skrzydła, w narożach czy wzdłuż profilu – co pozwala producentom udoskonalać konstrukcję okna pod kątem szczelności.

Klasy wodoszczelności oznaczane są kombinacją cyfry i litery, gdzie cyfra (0–9) odpowiada rosnącym poziomom ciśnienia testowego, a litera A lub B oznacza metodę badania (A – okno bez zadaszenia/osłon, narażone bezpośrednio na deszcz, B – okno częściowo osłonięte np. okapem). Najniższa klasa to 1A (bardzo niska wodoszczelność – przeciek już przy niewielkim deszczu bez wiatru), a najwyższa w standardowej skali to 9A, co oznacza brak przecieków przy deszczu o intensywności intensywnych opadów i ciśnieniu 600 Pa. Istnieją także klasy specjalne oznaczane jako Exxxx (np. E1200), przewidziane dla okien o ponadprzeciętnej szczelności, które wytrzymują jeszcze wyższe ciśnienia (E1200 – 1200 Pa).

Dlaczego wodoszczelność okna jest istotna?

Zadaniem okien jest nie tylko wpuszczanie światła i powietrza, ale też ochrona wnętrz przed czynnikami atmosferycznymi. Jednym z najgroźniejszych z nich jest woda – przeciekanie wody deszczowej do środka może wyrządzić poważne szkody w budynku i jego wyposażeniu. Dlatego wysoka wodoszczelność okien jest niezwykle istotna dla bezpieczeństwa i komfortu użytkowników. Okno, które przy ulewie zaczyna przepuszczać wodę, może spowodować zalanie ścian, podłóg czy parapetów wewnętrznych. Woda wnikająca do warstw izolacji termicznej (np. do pianki montażowej wokół okna) osłabia jej właściwości, a zawilgocone materiały sprzyjają rozwojowi pleśni.

Nieszczelne okno podczas deszczu oznacza również konieczność doraźnego zabezpieczania pomieszczeń (podkładanie ręczników, pojemników na kapiącą wodę), co obniża komfort życia. Długotrwałe zawilgocenie może prowadzić do odpadania tynków, pęcznienia ram drewnianych lub parapetów oraz innych kosztownych w naprawie uszkodzeń. Ponadto wodoszczelność okna idzie w parze z jego odpornością na wiatr – jeśli okno łatwo przepuszcza wodę, to zwykle oznacza, że przy silnym wietrze również przepuszcza powietrze (jest nieszczelne ogólnie). Z tych powodów inwestycja w okna o wysokiej klasie wodoszczelności jest szczególnie ważna w miejscach narażonych na ulewne deszcze i silne wichury. Dzięki temu nawet ekstremalne warunki pogodowe nie zakłócą spokoju domowników ani nie uszkodzą wnętrza budynku.

Co wpływa na wodoszczelność okna?

Wodoszczelność okna jest wypadkową rozwiązań konstrukcyjnych samego okna oraz jakości montażu i utrzymania. Do czynników decydujących o odporności okna na przeciekanie należą:

  • System uszczelnienia: Podstawową rolę odgrywają uszczelki zastosowane w oknie. Nowoczesne okna mają zazwyczaj dwie lub trzy ciągłe uszczelki obwodowe (wewnętrzne, środkowe i zewnętrzne), które tworzą bariery dla wody. Ważny jest zarówno materiał uszczelek (trwałe, elastyczne tworzywa jak EPDM) jak i ich profil – dobrze zaprojektowana uszczelka ściśle przylega do ramy i skrzydła, uniemożliwiając wciskanie się wody przy podmuchach wiatru. Z czasem uszczelki mogą się zużywać, więc dla zachowania wodoszczelności warto je okresowo kontrolować i wymieniać, jeśli stracą sprężystość.
  • Konstrukcja profili i okna: Profile okienne mają wbudowane rozwiązania poprawiające szczelność na wodę: odpowiednio wyprofilowane wręby (zakładki między skrzydłem a ościeżnicą), które tworzą kaskady utrudniające przedostanie się wody w głąb; podniesione progi (szczególnie w drzwiach balkonowych) zatrzymujące wodę; oraz systemy odprowadzania wody (kanały odwadniające). W ramie okna znajdują się niewielkie otwory drenażowe – jeśli krople dostaną się do środka profilu, są one kierowane na zewnątrz poprzez te kanaliki, zanim spowodują przeciek do wnętrza.
  • Montaż okna: Nawet najlepsze pod względem konstrukcji okno może przeciekać, jeśli zostanie źle zamontowane. Szczególnie newralgiczne jest połączenie dolnej części okna (progu, ościeżnicy) z parapetem zewnętrznym i murem. W ramach prawidłowego montażu stosuje się taśmy paroprzepuszczalne od strony zewnętrznej, które zabezpieczają piankę montażową przed zawilgoceniem i kierują wodę na zewnątrz. Ważne jest właściwe uszczelnienie styku okna z murem – brak ciągłości izolacji czy szczeliny mogą stać się drogą infiltracji wody.
  • Ekspozycja i dodatkowe osłony: Wodozczelność zależy też od warunków zewnętrznych. Okna osłonięte (np. wnęką, okapem dachu) są mniej narażone na bezpośredni deszcz, dlatego ewentualne przecieki pojawią się przy wyższym ciśnieniu – stąd w klasyfikacji wyróżnia się osobno klasy B dla okien częściowo osłoniętych. Dodatkowe osłony, takie jak rolety zewnętrzne czy okiennice, mogą ograniczyć ilość wody bezpośrednio uderzającej w okno podczas ulewy. Warto też pamiętać o utrzymaniu drożności otworów odwadniających w ramach – zatkanie ich (np. przez brud, owady) może zniweczyć fabryczne systemy odprowadzania wody i doprowadzić do przecieków.

Biorąc pod uwagę te czynniki, utrzymanie wysokiej wodoszczelności wymaga zarówno wyboru okien o odpowiedniej konstrukcji (wielostopniowe uszczelnienia, skuteczne odwadnianie), jak i starannego montażu z zastosowaniem materiałów hydroizolacyjnych. Regularna konserwacja – czyszczenie uszczelek i otworów odpływowych – pozwoli zachować szczelność okien przez długie lata.