Co to jest współczynnik izolacyjności akustycznej Rw?

Współczynnik izolacyjności akustycznej Rw (Weighted Sound Reduction Index) to miara zdolności okna do tłumienia dźwięków powietrznych, wyrażona w decybelach (dB). Parametr ten określa, jak bardzo dźwięk z zewnątrz jest osłabiany przez szybę i ramę okna. W praktyce Rw wyznacza się w laboratorium zgodnie z normą PN-EN ISO 10140 (lub PN-EN ISO 717-1) na podstawie pomiarów w szerokim zakresie częstotliwości. Okno z wyższym współczynnikiem Rw zapewnia lepszą izolację akustyczną (mniejsze przenikanie hałasu do wnętrza). Typowe wartości Rw dla okien mieszkaniowych mieszczą się w granicach 30–45 dB; specjalne okna dźwiękoszczelne mogą osiągać Rw powyżej 50 dB.

Jak określa się Rw okien?

Izolacyjność akustyczną okna mierzy się zgodnie z normami PN-EN ISO 10140 i PN-EN ISO 717-1. W praktyce generuje się dźwiękowy sygnał o różnych częstotliwościach w jednym pomieszczeniu, a następnie mierzy poziom ciśnienia akustycznego po drugiej stronie okna. Na podstawie różnicy poziomów oblicza się wartość Rw w decybelach. Parametr Rw jest ważony, co oznacza, że niektóre częstotliwości (np. pasmo mowy 500–2000 Hz) mają większy wpływ na wynik końcowy. Wynik testu to jednowartościowa ocena, którą można porównać z innymi przegrodami (ścianami, drzwiami). W laboratorium często testuje się okno jako system (ramę ze szkłem) na specjalnym stanowisku akustycznym.

Istotnym aspektem jest też uwzględnienie współczynników korekcyjnych C i Ctr, które opisują zmienność izolacji w pasmach niskich i wysokich. Na przykład przy ocenie hałasu ulicznego często korzysta się z wartości Rw + Ctr, która lepiej odzwierciedla izolację od hałasu samochodowego. Jednak do prostego porównania okien zwykle wystarczy podstawowe Rw. Dzisiaj okna ze specjalistycznymi szybami laminowanymi, ramami o dużej masie (np. grube profile drewniane czy stalowe) i uszczelnieniami klasy premium potrafią osiągać Rw sięgające 40–45 dB lub więcej – to oznacza bardzo dobrą ochronę przed hałasem ulicznym czy lotniczym.

  • Typ szklenia: szyby zespolone z laminatem (z wewnętrzną folią) tłumią hałas lepiej niż zwykłe.
  • Liczba szyb: okna trzy- czy czteroszybowe mają wyższą izolacyjność niż okna z pojedynczym szkłem.
  • Przekładka ramy: ramy aluminiowe z izolacją termiczną lub szerokie drewniane profile zwiększają Rw.
  • Szczelność okna: szczelne okna eliminują nieszczelności, które mogą znacząco obniżać izolację akustyczną.

Szyby laminowane (z warstwą dźwiękochłonną) dodatkowo tłumią efekt rozbicia szyby przy ekstremalnych poziomach dźwięku, co ułatwia utrzymanie ciągłości izolacji. Warto jednak pamiętać, że Rw jest wskazaniem laboratoryjnym – rzeczywista izolacja w praktyce może być nieco niższa, jeśli np. podczas montażu pozostawiono drobne szpary. Dlatego prawidłowy montaż okna (dokładne wypoziomowanie, pełne uszczelnienie ramy, redukcja ram w profilu) jest kluczowy dla osiągnięcia deklarowanej izolacyjności.

Normy i zastosowanie praktyczne

Normy budowlane określają minimalne wymagania akustyczne dla ścian i otworów okiennych. Dla pomieszczeń mieszkalnych zwykle oczekuje się Rw co najmniej 30–35 dB, natomiast w budynkach przy ruchliwych ulicach wymagane są wartości powyżej 40 dB. Rw jest wskaźnikiem globalnym – w praktyce ważne jest również prawidłowe uszczelnienie i montaż, aby zminimalizować mostki dźwiękowe. Dzięki wspólnym normom (EN 12354, PN-EN 12354-3) producenci mogą podawać Rw standardowo, a projektanci i inwestorzy porównują okna różnych marek na podstawie tego jednolitego parametru.